ИВАН ЯКОВЛЕВ. ЧĂВАШ ХАЛĂХНЕ ПАНĂ ХАЛАЛ
Ашшийěн Ывăлийěн Святой Сывлăшийěн ячěпе.
Эй тусăмсем, хамăн тăван çыннăмсем, чăвашсем! Пуринчен малтан эпě сире чěнсе калатăп. Манăн чунăм пěрмаях сирěншěн çунатчě, халь те акă манăн мěнпур шухăшăм сирěн çийěре куçрě. Юлашки тертěме пуринчен маларах татах сире каласа хăварас тетěп.
Турра ěненсе пурăнасси калама çук пысăк япала – пуринчен ытла эсир çавна хытă тытса тăрăр. Ěненÿ этеммěн ăсне, кăмăлне çунатлăлантарса çамăллатать, чун пурнăçне канăçлăх парать, лăплантарать; инкек-синкек, хуйхă-мěн курнă вăхăтра чуна хăват парать; ěçсем ăнса телейлě пурăннă чух ěненÿ чуна тасатать, ăна çутатса тăрать. Турра ěненсе пурăнсан, пурнăç хытти этемшěн хăрушă мар; Ăна ěненсе тăмасан, çăр çинчи пирěн пурнăç сивě пулать, тěттěм пулать. Тěнчене пултарнă çÿлти Турра ěненсе тăрăр. Ырă ěçе те, усал ěçе те чăн аслă турěлěх татě, – Турă сут тăвě, – вăл сут тÿрě, вăл сут пит хăрушă.
Вырăс халăхě пит пысăк халăх. Вăл ырă кăмăллă, ăслă: эсир ăна итлěр, юратса пурăнăр. Унăн ăсийěн вăйě, ырă кăмăлě, пурнăçа малалла ярас шухăшě хисепсěр нумай, нихăçан та пěтес çук. Çак халăх сире тăван вырăнне хурса йышăннă, хăй çемйи тунă. Вăл сире пусмăрламарě, сире аяла хăвармарě. Малашнехине курса тăракан Турă вырăссене эпир курми, сисми аслă ěç тума ертсе пырать. Эсир малалла каяс ěçре çак халăх сире çавăтса ертсе пыракан пултăр, ун хыççăн пырăр, ăна шанса тăрăр. Çак халăхăн пурнăçě пит йывăр пулнă. Хăйěн вăрăм ěмěринче, йывăр пурнăçěнче вăл нумай хуйхă курнă, йывăр кунсем курмалла пулнă, çапах та вăл хăй чунийěн çуттине сÿнтермен; хăйěнчен аслă халăх тухса каймаллине пěртте асěнчен яман. Вырăс халăхийěн савăнăçěпе эсир те савăнмалла пулăр; вăл хуйхă тÿсмелле пулсан, ăна эсир те тÿсěр. Çапла вара малашне вăл курас çутă пурнăçа унпа пěрле эсир те курăр; вăл малашне чаплăланса кайсан, унпа пěрле эсир те чаплăланăр. Иртнě ěмěрсенче вырăс халăхě сире хěсěрлемен, ÿлěмрен те вăл сире хěсěрлес çук. Ăна эсир юратса пурăнăр, унпа тачă пурăнма тăрăшăр. Кирек мěнле хир те пукрасăр пулмасть, çапах та эсир вырăс халăхě хушшинче ырă кăмăллă ăслă çынсене кирек хăçан та тупăр. Тÿрě ěç тума вěсем сире пулăшěç: çапла пулассине ман пурнăçра пулнă ěçсем шантарса тăраççě. Хăйěн тÿрě ěçěсене вырăс халăхě нумай асап курса çиеле кăларнă, çавăнпа пěртте иккěленме кирлě мар, вăл сирěн тěлěшпе те ялан тÿрěрен пырě. Вырăс патшалăхě çине шанса пурăнăр, ăна юратăр, вара вăл сирěн аннěр пулě. Çаксене шанса тăма хама вěрентсе пурăннă Николай Иванович Ильминский ятне каласа хуратăп; унăн ячě сирěншěн çул кăтартакан çăлтăр пултăр. Ман хисеппе вырăс халăхě катěрийěн мěнпур аслăлăхě, мěнпур илемě пурте Ильминскинче тулли тăратчě.
Вěренсе çутăлма телей тупнă чăвашсене калам тата. Астуса тăрăр! Пайсăр тăрса юлнă хăвăрăн мěскěн чăваш тăван халăхăра эсир пулăшса пурăнмалла; вěсене ăçтан та пулин катаран пулăшу килě-ха тесе тăмалла мар. Ан манăр! Вĕсене вěрентсе çутăлтарас ěç пуринчен ытла сирěн çинче пулмалла. Эсир вěсен хушшинчен тухса çутăлнă çынсем. Вěренÿлěх пěлсе тăракан пурлăха пуçтарса, эсир хăвăрăн тăван халăхăр патне таврăнăр, вара патшалăхра чăн лайăх этем мěнле пулмалли çинчен вěсене каласа ăнлантарăр; закон çинчен тата халăх хушшинче пулмалли тÿрěлěх çинчен вěрентěр. Çакăншăн тăрăшассине эсир хăвăр çине илмелле: эсир çав халăх хушшинчен тухнă çынсем. Тăван халăхăрăн çуклăхěнчен, начарлăхěнчен, вăл тěттěмре пурăннинчен ан вăтанăр: эсир вěсен хушшинчен тухнă, ěçлессе те вěсемшěн ěçлемелле. Çапла вара эсир халăх вăйěпе хăвăршăн пуçтарнă ăсăршăн вěсене парăм тÿлерěр пулать. Кěçěн тăванăрсем умěнче эсир хăвăр парăмăра манманшăн халăх кăмăлě сире кирлě таран тавăрě. Ан манăр, çакна астуса тăрăр! Эсир хăвăр халăхăрăн чěлхине тирěс тăмасан, халăх кăмăлне пěтěмпех хăвăр аллăрта тытса тăрăр.
Ху чěлхÿне пăрахманни вырăс халăхě ěçне ултавлă туса сутни пулмасть вăл; аннěрсенчен вěренсе юлнă хăвăн тěп чěлхÿне пăрахмасăрах вырăсăн аслă патшалăхěшěн ěçлесе тăма пулать. Эпě туса пěтереймен ěçсене эсир туса пěтерěр. Турă çыруне çырнă кěнекесене пěтěмпех чăваш халăхне парăр – Этемсен Турăпа пěрлешсе пурăнасси çинчен каланă аслă сăмах кěнекисене чăвашла куçарса пěтерěр. Вырăс патшалăхийěн Хěвел тухăçě енче пурăнакан йышлă халăхсене Христос тěнне вěрентсе çутăлтарас ěçе тăрăшса ěçлěр: чěлхе тěлěшěпе те, вěсен пурнăçě йěрки тěлěшěпе те эсир вěсене вырăссенчен хăйсенчен çывăхрах тăратăр. Христос тěнийěн çуттине эсир вырăссен аллинчен илнě. Çапла вара эсир çак пысăк ěçе ěçлесе вырăссене парас парăмăра кăшт та пулин парса тататăр.
Çемйěре лайăх пăхса усрăр: çемье вăл халăх чаракě, патшалăх чаракě. Çемье пурнăçě тěлěшпе ваттисем каланă сăмаха чăваш халăхě ялан та хытă тытса тăнă. Çак пурлăха лайăх сыхласа пурăнăр. Çемьенěн лăпкă пурнăçě пире пурнăç хыттинчен хÿтěлесе тăрать. Килěштерсе тěреклě тăракан çемьешěн катаран килекен пурнăç синкерěсем хăрушă мар. Ўтěре ясарпа ан варлăр, ÿсěртекен, астаракан япаларан шикленěр. Çемйěре сыхă усрасан, ачăрсене чипер упраса пурăнсан, килěштерсе лăпкă ěçлесе пурăнма хăвăр валли тěреклě чарак лартса хурăр.
Пěр-пěринпе сапăр пулăр, çукшăн-пуршăн чашкăрса çÿресрен, харкашасран аякка тарăр. Çăлаканăн аслă сăмахне асра тытăр. Вăл каланă: хăвăр тăшманăрсене те юратăр, тенě. Чăваш хушшинче пěр-пěр килěшÿсěр ěç час-часах пулкалать. Эпě çавна пěрре анчах курман. Çапла акă чăвашран хăшě те пулин мала туха пуçласан ыттисем ăна такăнтарма пăхаççě, çулне пÿлеççě. Вара унăн та ырă ěмěчě татăлать, çине пыракансем хăйсем те тип-типě тăрса юлаççě. Эсир апла ан пулăр. Çÿле çěкленекене мěн хал çитнě таран çěкленме пулăшăр. Хăпарса çитсе тěрек илсен, вăл вара хăй сире аялтан çÿле турта-турта кăларě. Малти урапа куссан, хыçалти унтан юлмасть. Пěр-пěрин сăмахне тăнланса пурăнни, пěрне пěри ырăлăх туса тăни пурнăçа хăват парать. Çакна хытă шанса тăрăр.
Килěшсе ěçленě ěç пысăк усăллă – çакна пěлсе тăрăр, ун пек ěçе юратăр. Чăн пěчěккě ěçе те пит пикенсе, юратса ěçлěр. Пурнăçра курма тÿрě килнě йывăрлăхшăн ан кулянăр. Юратса тусан, чи пěчěкçě ěçе те чаплăлантарса яма, усă паракан тума пулать; ÿркенсе ытахальтен анчах ěçлесен, чăн пысăк ěç те пăрахăçа тухать, хисепрен каять. Лăпкă чунпа килěшсе ěçленě пур ĕç те телейлě пулать, ăнса малалла пырать. Кукăр çулпа çÿресрен, ултавпа тăвас ěçрен хăраса тăрăр: тÿрěлěхсěр курнă усă, ултавпа тупнă телей – тěреклě мар, вăл вăраха пымасть.
Çÿлти аслă Тÿре умне кайма хатěрленсе, сире каласа хăварас сăмахăм манăн мěнпурě çакă ěнтě. Ирěклě е ирěксěр эпě кама та пулин кÿрентерсе, вăл ман çие çилě хывса çÿренě пулсан, пурсăра та тархаслатăп: çиллěре манăр, каçарăр мана, маншăн турра кěлтăвăр. Эй тăван çыннăмсем! Чăн кăмăлтан тав тăватăп сире. Эсир маншăн ялан та ăшă пултăр, кăмăллă пултăр. Сиртен çакна курма эпě тивěçлě те пулман. Çаплах тата вырăс çыннисене те нумайăшне, пит нумай çынна чунтан тав тăватăп. Ман ěçе тума вěсем нумай пулăшрěç, чăн кăмăлтан ман енче тăчěç. Хампа пěрле ěçленě юлташăмсене, мана пулăшса пурăннă мěнпур çынна пурне те чунтан каласа тав тăватăп: нимěне хапсăнмасăр вěсем мěнпур халěсемпе ěçлерěç, вěсемсěр пуçне ман ěçěм те палăрман пулěччě. Пěр хам анчах вěрентнě хамăн çыннăмсене кăмăлтан ырă сунатăп. Эпě вěсене вěрентсе ларнă вăхăтсем ман пурнăçра чăн савăнăçлă вăхăтсем пулчěç. Пурăнан пурнăçăрта сире пурсăра та Турă сыхласа, упраса усратăр.
ИВАН ЯКОВЛЕВ.
ДУХОВНОЕ ЗАВЕЩАНИЕ ЧУВАШСКОМУ НАРОДУ
Во имя Отца и Сына и Святого Духа!
Обращаюсь к вам первым, друзья и родичи мои чуваши. О вас болел я душой, к вам в этот час обращается мысль моя, и вам первым хочу сказать мои последние пожелания.
Крепче всего берегите величайшую святыню – веру в Бога. Вера окрыляет силы ума и сердца, дарует внутренний мир, утешает и ободряет душу в часы несчастья и горя, очищает и просветляет ее в счастье и удаче. С верой в Бога не страшны жизненные испытания; без веры в Него холодно и мрачно на земле. Веруйте, что есть Высший мздовоздатель за добро и за зло, что есть Высшая правда, есть Божий суд, грозный и праведный.
Чтите и любите великий, добрый и умный русский народ, таящий в себе неисчерпаемые силы ума, сердца и воли. Народ этот принял вас в свою семью, как братьев, не обидел и не унизил вас. Ведомый Провидением к великим, нам незримым целям, народ этот да будет руководителем и вашего развития: идите за ним и верьте в него. Трудна была жизнь этого народа, много горестей и несчастий встретил он на своем долгом и скорбном пути, но он не угасил в себе светочей духа и не утратил понимания своего высокого призвания. Да будут его радости вашими радостями, его горести вашими горестями, и вы приобщитесь к его светлому будущему, грядущему величию. Народ этот не обидел вас в прошлом, он не обидит вас и в будущем. Любите его и сближайтесь с ним. На всяком поле есть плевелы, но мой долгий опыт да будет порукой тому, что среди русского народа вы всегда встретите добрых и умных людей, которые помогут вашему правому делу. Русский народ выстрадал свою правду, и, нет сомнения, правдой этой он поделится с вами. Верьте в Россию, любите ее, и она будет вам матерью. Залогом и путеводной звездой да послужит бессмертное имя учителя моего Николая Ивановича Ильминского, олицетворяющего для меня все величие и всю красоту русского народного характера.
Обращаюсь к тем из вас, кому выпало счастье получить образование. Помните, что вы сами должны помогать своим бедным и обездоленным сородичам, не надеясь на то, что помощь к ним придет откуда-нибудь со стороны. Помните, что долг работать над просвещением чуваш лежит, прежде всего, на вас, на людях, которые вышли из их же среды. Возвращайтесь же к своим соплеменникам с сокровищами научного знания, насаждайте среди них понятия гражданственности, учите их закону и праву: заботу об этом должны взять на себя вы, выходцы из народа. Не гнушайтесь бедности, слабости и невежества своих сородичей: из них вы вышли, и для них вы должны поработать, чтобы заплатить ваш долг за полученное за счет народа образование. Любовь народная вознаградит вас за то, что вы не забудете вашего долга перед своими младшими братьями. Помните, что владеть сердцем народным вы сможете, только если не будете чуждаться языка народного. В обращении к родному языку нет измены русскому делу: служить великому русскому отечеству можно, не забывая родного языка, воспринятого от матерей ваших. Доделайте то, что, может быть, не удастся закончить мне: дайте чувашскому народу Священное писание, полностью завершив перевод Ветхого Завета. Послужите делу христианского просвещения, распространяя свет Евангелия среди многочисленных народностей, населяющих русский Восток: по языку и духу вы ближе к этим народностям, чем сами русские. Работой на этой обширной ниве вы заплатите русскому народу часть того великого долга, которым вы обязаны ему, получив из его рук свет веры Христовой.
Берегите семью: в семье опора народа и государства. Семейные заветы всегда были крепки среди чуваш. Охраняйте же это сокровище. В семейном счастье – защита от жизненных испытаний. Крепкой и дружной семье не страшны внешние житейские невзгоды. Берегите целомудрие, бойтесь вина и соблазнов: если обережете семью, обережете детей и создадите крепкую опору для мирного и спокойного труда.
Будьте дружны между собой, избегайте мелких счетов и распрей, помните о великом завете Спасителя: любите и ненавидящих вас, и твердо надейтесь на жизненную силу уступчивости и снисхождения.
Верьте в силу мирного труда и любите его. Делайте самое маленькое дело терпеливо и с любовью, не ропщите на размеры жизненной задачи. Самое малое дело можно осветить и осмыслить любовным к нему отношением и самое большое можно уронить и обесславить отношением небрежным и нерадивым. Счастье и успех придут ко всякому мирно и с любовью совершаемому делу. Бойтесь путей кривых и обходных: успехи, достигаемые нечистыми средствами, – успехи непрочные и временные.
Вот все, что я хочу сказать вам, готовясь предстать перед Высшим Судией. Если в ком есть память о вольной или невольной обиде, мною причиненной, прошу простить меня и помолиться обо мне. Сердечно благодарю за тепло и ласку, которыми не по заслугам моим дарили меня вы, мои соплеменники, и многие, многие русские люди, приходившие с открытым сердцем на помощь моему делу. Горячую благодарность приношу всем товарищам и сотрудникам моим по работе: без их бескорыстного усердия был бы невозможен и мой труд. Шлю привет непосредственным ученикам моим. Учебные часы, среди них проведенные, были отрадными часами моей жизни. Да сохранит и да обережет вас Бог в жизненных путях ваших.
Иван Яковлев,
г. Симбирск, 4 августа 1921 г.
Ivan IАKOVLEV.
SPIRITUAL TESTAMENT TO THE CHUVASHISH PEOPLE
In the name of the Father and the Son and the Holy Spirit!
I address myself first to you, my Chuvashish friends and relatives. Your welfare is much on heart; in this hour my thoughts turn to you and to you first I want to convey my last wishes.
More than anything hold fast that which is most sacred: faith in God. Faith gives wings to the power of the spirit and heart, provides inner peace, comforts and encourages the soul in times of trouble and sorrow and illuminates it in hours of success and joy. With faith in jod, you will not fail in the trials of life. Without faith the world is cold and dark. Believe in the final reward for good and punishment for evil, in ultimate truth and God's judgment–terrible and just.
Honour and love the good and wise Russian people who hold in themselves the inexhaustible forces of spirit, heart and will. They received you into their family as brothers; they did not deceive nor oppress you. Providence is leading them to great goals unknown to us. May that people be the leader of your development! Follow them and trust them. The Russian people's life has been difficult, encountering– on its long and painful way–much grief and pain, but the light of the spirit never died out in it. The vision of its great mission was never lost.
May Russia's joys be your joys and her sorrows your sorrows! Then you will participate in her coming, brilliant future. Her people did not fail you in the past; they will not let you down in the future. Love them and get closer to them. Every field has its weeds but take my experience as a guarantee: you will always find, among the Russians, good and wise persons who will support a just cause. Russia has gained her rights through suffering; without a doubt she will share those rights with you. Trust the people of Russia, love her, and Russia will be for you a mother. May the immortal name of my teacher, Nikolai Ivanovitsch Ilminski, serve you as a pledge and lodestar; it personifies for me the greatness and beauty of the Russian national character.
I Turn to those of you who have had the privilege of an education.
Remember that you must help your less fortunate compatriots. Don't hope that someone else will help them! Never forget that it is your first duty to work for the education of the Chuvashis because they are your own. Go back to your people with the treasure of scientific knowledge. Promote in them civic responsibility. Teach them law and justice. These matters are up to you because these people are yours.
Do not despise your compatriots' poverty, weakness and ignorance. You have come from them and now you must work for them. You were educated for their sake and at their cost. Now you must pay that debt. Don't forget your obligation to your younger brothers. Your reward? The people's love.
Remember, though, that you won't win their hearts unless you speak Chuvashish. Using your native language will not betray the Russian cause! You can serve the great country of Russia without forsaking your mother tongue.
Complete what I have started, if I cannot do so: give the Chuvashi people the Holy Scriptures, completing the translation of the Old Testament. Serve the cause or Christianity; spread the light of the Gospel among the many nationalities which people the eastern part of Russia. By your language and spirit you are closer to these people than the Russians are. Your efforts in this great field of endeavour will partly repay the debt you owe the Russian people: from them you received the light of Christian faith.
Honour the family. Keep it together. Families support the people and the state. Chuvashi family links have alwass been strong; guard this treasure. A strong family is a bulwark against life's adversities; a close, happy family is not afraid of them. Be chaste. Beware of wine and such temptations. In protecting the family, you protect the children and provide a solid foundation for quiet, peaceable work.
Live harmony whith each other. Avoid petty quarrels. Remember the great command of the Saviour: «Do good to them which hate you.» True strength is the privilege of those who do not insist on their rights.
Believe in diligent work and do it willingly. Perform even the smallest task with patience and good humour. Don't grumble over life's problems. When we tackle small tasks enthusiastically, they become important. When we approach important tasks negligently, we diminish them. Success follows all work done willingly and well. Avoid devious methods. Dirty means produce temporary ends.
This is what I to wanted to say to you as I prepare myself to appear before the Supreme Judge. If I have offended someone, I ask him to pardon and pray for me. To you, my compatriots and the many Russians who with willing hearts have supported my work. I express my deep gratitude for your warmth and affection which I do not deserve. I remember with warm thankfulness my comrades and fellow-workers. Without their non-partisan zeal, my work could never have been achieved.
I greet my own students. The hours spent with you have been the happiest of my life. May God protect each one of you on your journey through life.
IVAN IAKOVLEV,
4th August, 1921
Iwan JAKOWLEW.
GEISTLICHER TESTAMENT AN DIE TSCHUWASCHEN
Im Namen des Vaters und des Sohnes und des Heiligen Geistes!
An Euch wende ich mich als erstes, meine Freunde und meine Stammesgenossen Tschuwaschen. Euer Wohl lag mir sehr am Herzen, und Euch gelten in dieser Stunde meine Gedanken, Euch will ich zuerst meine letzten Wünschen mitteilen.
Am allermeisten haltet fest an dem größten Heiligtum - dem Glauben an Gott! Der Glaube beflügelt die Kräfte des Geistes und des Herzens, schenkt inneren Frieden, tröstäet und ermutigt die Seele in den Stunden des Unglücks und der Not, reinigt und erhellt sie im Glück und Erfolg. Wenn wir an Gott glauben, fürchten wir uns nicht vor Heimsuchungen des Lebens; ohne Glauben an Gott ist es kalt und finster auf der Erde. Glaubt, daß es eine Vergeltung für das Böse und das Gute gibt, daß es die Höhere Wahrheit gibt und das Gericht Gottes, schrecklich und gerecht.
Ehrt und liebt das große, gute und kluge russische Volk, das unerschöpfliche Kräfte des Geistes, des Herzens und des Willens in sich birgt. Dieses Volk hat Euch wie Brüder in seine Familie aufgenommen, hat Euch nicht übervorteilt und nicht gedemütigt. Geführt von der Vorsehung Gottes zu großen, für uns unsichtbaren Zielen, soll dieses Volk auch der Führer Eurer Entwicklung sein, folgt ihm und glaubt an dieses Volk. Schwer war das Leben dieses Volkes, viel Not und Leiden ist ihm auf seinem langen und leiderfüllten Weg begegnet, aber die Leuchten des Geistes sind in ihm nicht erloschen, und das Verständnis seiner hohen Berufung ist ihm nicht verlorengegangen. Seine Freuden sollen Eure Freuden sollen Eure Freuden sein, seine Not soll Eure Not sein, und Ihr werdet seiner lichten künftigen Große teilhaftig werden. Dieses Volk hat Euch in der Vergangenheit nicht übervorteilt, es wird Euch auch in der Zukunft nicht übervorteilen. Habt dieses Volk lieb und nähert Euch einander! Jedes Feld enthält Unkraut, meine langjährige Erfahrung soll Euch aber als Bürgschaft dafür dienen, daß Ihr im russischen Volk immer gute und kluge lenschen finden werdet, die Euch in Eurer gerechten Sache beistehen werden. Das russische Volk hat sein Recht unter Leiden erkämpft und wird dieses Recht zweifellos mit Euch teilen. Glaubt an Rußland, habt es lieb, und Rußland wird Euch eine Mutter sein. Als Unterpfand und Leitstern soll Euch der unsterbliche Name meines Lehrers Nikolaj Iwanowitsch Ilminskij dienen, der für mich die ganze Große und die ganze Schönheit des russischen Nationalcharakters verkörpert.
Ich wende mich an solche unter Euch, die eine Ausbildung genossen haben. Denkt daran, daß Ihr selbst Euren armen und im Elend lebenden Mitmenschen helfen müßt und wartet nicht, bis die Hilfe von irgendwo kommt. Denkt daran, daß die Pflicht, an der Aufklärung der Tschuwaschen zu arbeiten, in erster Linie auf Euch liegt, auf Menschen, die aus ihrer Mitte kommen. Kehrt zurück zu Euren Stammesgenossen und brindt ihnen den Schatz der wissenschaftlichen Kenntnisse, fordert bei ihnen die Begriffe des Staatsbewußtseins, lehrt sie das Gesetz und das Recht: Die Sorge darüber müßt Ihr übernehmen, Ihr aus dem Volk stammt. Verabscheut nicht die Armut, die Schwäche und die Unwissenheit Eurer Stammesgenossen: Ihr stammt aus diesem Volk und für dieses Volk müßt Ihr arbeiten, damit Ihr Eure Schuld für Eure auf Kosten des Volkes erworbene Bildung bezahlen könnt. Die Liebe des Volkes wird Euch dafür belohnen, daß Ihr Eure Pflichten gegenüber Euren jüngeren Brüdern nicht vergeßt. Denkt daran, daß nur dann das Herz des Volkes Euch gehören wird, wenn Ihr Euch nicht von der Volkssprache entfernt. Die Hinwendung zur Volkssprache bedeutet nicht Verrat an der russischen Sache. Dem großen russischen Vaterland kann man dienen, ohne die von Euren Müttern übernommene Sprache zu vergessen. Bringt das zu Ende, was ich vielleicht nicht mehr vollenden kann: Gebt dem Volk der Tschuwaschen die Heilige Schrift, nachdem Ihr die Übersetzung des Alten Testaments vollendet habt! Dient der Sache der christlichen Aufklärung, verbreitet das Lieh des Evangeliums unter den zahlreichen Völkerschaften, die den russischen Osten besiedeln; der Sprache und der Mentalität nach steht Ihr diesen Völkerschaften näher als die Russen. Durch die Arbeit auf diesem großen Feld könnt Ihr dem russischen Volk einen Teil der großen Schuld zurückzahlen, die Ihr ihm für das Licht des Glaubens an Christus suchuldet.
Haltet fest an der Familie: Die Familie ist die Stütze des Volkes und des Staates. Die Familiengebote waren immer stark unter den Tschuwaschen. Bewahrt diesen Schatz. Im Familienglück liegt der Schutz gegen die Heimsuchungen des Lebens. Eine starke und einträchtige Familie fürchtet keine äußere Mühsal des Lebens. Bewahrt die Keuschheit, furchtet Wein und Versuchungen. Wenn Ihr die Familie bewahrt, bewahrt Ihr die Kinder und schafft eine starke Stütze für das friedliche und ruhige Arbeiten.
Seid einmütig untereinandern, meidet die kleinlichen Zwistigkeiten und Streitigkeiten, denkt an das große Gebot des Heilands: Liebet die, die Euch hassen, und glaubt fest an die Lebenskraft der Nachgiebigkeit und der Nachsicht.
Glaubt an die Kraft des friedichen Schaffens undt habt es gern. Erledigt die kleinste Sache geduldig und mit Liebe, murret nicht über die Dimension der Lebensaufgabe. Die allerkleinste Aufgabe kann durch liebevolle Einstellung erhellt und mit Sinn erfüllt und die allergrößte Aufgabe durch die nachlässige, schlampige Einstellung erniedrigt und enthauptet werden. Glück und Erfolg kommt zu jedem Werk, das friedlich und mit Liebe getan wird. Fürchtet krumme Wege und Umwege; Erfolge, die mit unsauberen Mitteln erreicht werden, sind instabil und vorübergehend.
Das ist, was ich Euch sagen wollte, jetzt wo ich mich vorbereite, vor dem Höchsten Richter zu erscheinen. Wenn ich jemand gewollt oder ungewollt beleidigt habe, so bitte ich, mir zu vergeben und für mich zu beten. Ich danke herzilich für die Wärme und Güte, mit denen ich unverdienterweise beschenkt worden bin von Euch, meinen Stammesgenossen, und von vielen Russen, die mir mit offenem Herzen in meiner Ssche zu Hilfe kamen. Ganz herzlichen Dank möchte ich allen meinen Freunden und Mitarbeitern sagen: ohhe ihren selbstlosen Eifer wäre auch mein Werk nicht zustande gekommen. Ich grüße meine unmittebaren Schüler. Die Unterrichtsstunden, die ich mit ihnen verbracht habbe, waren die erquicklchen Stunden meines Lebens. Gott bewahre und behüte Euch auf Euren Lebenswegen.
IWAN JAKOWLEW
Ivan IAKOVLEV. TESTAMENT SPIRITUEL
Au Nom du Père et du Fils et du Saint Esprit!
C'est a vous d'abord, amis et parents tchouvaches, que je m'adresse. Mon âme était en souci de vous; à cette heure, c'est vers vous que se tournent mes pensées et à vous, en premier lieu, que je veux communiquer mes dernières volontés.
Par dessus toutes choses, gardez fermement ce qu'il y a de plus sacré: la foi en Dieu. La foi donne des ailes aux forces de l'esprit et du coeur, procure la paix intérieure, console et encourage l'âme aux heures de malheur et de peine, la purifie et l'illumine dans le bonheur et le succès. Avec la foi en Dieu, on ne craint pas les épreuves de la vie; sans la foi, le monde reste froid et sombre. Croyez en l'existence d'un Rémunérateur du bien et du mal, d'une Vérité Suprême, d'un Jugement divin, terrible et juste.
Honorez et aimez le grand peuple russe, bon et sage, qui cache en lui-même les forces inépuisables de l'esprit, du coeur et de la volonté. Ce peuple vous a reçu comme des frères au sein de sa famille; il ne vous a pas offensés et ne vous a pas humiliés. Que ce peuple, conduit par la Providence vers des horizons élevés que nous ne connaissons pas, soit aussi le quide de votre propre développement. Suivez-le et faites-lui confiance. La vie de ce peuple a été difficile; sur le long chemin de douleur qu'il a parcouru, il a rencontré bien des peines et des malheurs, mais jamais il n'a laissé s'éteindre en lui-même flambeau de l'esprit et jamais il n'a perdu la perception de la grandeur de sa mission. Que ses joies soient vos joies, ses peines vos peines vos peines et vous participerez à sa splendeur et à sa grandeur futures. Ce peuple ne vous a pas offensés dans le passé, il ne vous offensera pas dans l'avenir. Aimez-le et rapprochez-vous de lui. Il n'existe pas de champ sans ivraie, mais acceptez la caution de ma longue expérience pour avoir l'assurance de trouver toujours parmi le peuple russe des hommes bons et sages, prêts à soutenir votre juste cause. C'est a travers des souffrances que le peuple russe s'est acquis ses droits et, sans aucun doute, il partagera ces droits avec vous. Ayez confiance en la Russie, aimez-la et elle vous sera une mère. Que dans cette démarche, le nom immortel de mon maître Nicolai Ivanov Ilminski vous serve de gage et d'étoile conductrice: il personnifie pour moi toute la grandeur et toute la beauté du caractère national russe.
Je m'adresse à ceux d'entre vous ont eu le bonheur de recevoir une instruction. C'est vous, souvenez-vous en, qui avez le devoir de venir en aide à vos malheureux compatriotes qui vivent dans la misère; n'espérez pas que l'aide puisse leur parvenir d'ailleurs. N'oubliez pas que c'est à vous qu'incombe la tâche de promouvoir l'instruction des tchouvaches, à vous, des hommes issus de leur milieu. Retournez vers les gens de votre peuple et apportez-leur les trésors de la connaissance scientifique; développez en eux le concept du sentiment civique, enseignez-leur la loi et le droit. Vous qui êtes issus de ce peuple, vous devez avoir le souci de ces choses. Ne dédaignez pas la pauvreté, la faiblesse et l'ignorance de vos compatriotes. Vous êtes sortis de ce peuple et maintenant vous devez travailler pour lui; car c'est pour le compte de ce peuple que vous avez reçu une instruction et vous devez vous acquitter de cette dette. N'oubliez pas ce devoir envers vos frères plus jeunes: l'amour du peuple vous récompensera. Rappelez-vous qu'il ne vous sera possible de gagner le coeur du qu'a la condition de ne pas abandonner vous-mêmes l'usage de la langue tchouvache. Parler tchouvache ne constitue nullement un acte de trahison à la cause russe. On peut servir la grande patrie russe sans oublier pour autant sa langue. maternelle. Achevez ce que je n'aurai peut-être pas la chace de mener a terme: Donnez au peuple tchouvache les Saintes Ecritures au complet en terminant la traduction de l'Ancien Testament. Servez la cause de l'enseignement du christianisme, propagez la lumière de l'évangile parmi les nombreuses nations qui peuplent l'est de la Russie; par la langue et l'esprit vous êtes plus près de ces peuples que les russes eux-mêmes. Vos efforts sur ce grand champ d'action vous permettront d'éponger en partie la grande dette que vous avez contractée envers le peuple russe en recevant de lui la lumière et la foi chrétienne.
Maintenez la cohésion de la famille; la famille est le soutien du peuple et de l'état. Les liens de famille ont toujours été solides parmi les tchouvaches; gardez donc ce trésor. C'est dans le bonheur de la famille que réside la sauvegarde contre les épreuves de la vie. Une famille solide qui vit en bonne harmonie ne craint pas les adversités de la vie. Gardez la pudeur, méfiez vous du vin et des tentations. En gardant la famille, vous garderez les enfants et vous créerez les bases solides en vue d'un travail paisible et tranquille.
Vivez en harmonie entre vous, fuyez les querelles mesquines et les disputes; souvenez-vous du grand commandement du Sauveur: "Aimez ceux qui vous naissent" et croyez fermement que la force de la vie est l'apanage de celui qui n'insiste pas sur ses droits et va au devant de son prochain.
Croyez en la vertu du travail paisible et aimez-le. Accomplissez la plus petite tâche avec patience et amour; ne murmurez pas devant l'étendue des problèmes que vous pose la vie. Abordée avec amour, la plus petite tâche s'èclaircit et prend un sens, mais une tâche majeure entreprise avec négligence et nonchalance peut être compromise et amoindrie. Chance et succès accompagnent tout travail effectué paisiblement avec amour. Gardez-vous des chemins tortueux et détournés; les succès acquis par des moyens louches sont précaires et temporaires.
Voilà ce que je voulais vous dire alors que je m'apprête à me présenter devant le Juge Suprême. Si j'ai laissé en quelqu'un le souvenir d'une blessure volontaire ou non, alore je le prie de me pardonner et de prier pour moi. A vous, mes compatriotes et aux nombreux russes qui, d'un coeur spontané, ont apporté leur soutien à mon oeuvre, j'exprime ma profonde reconnaisance pour la chaleur et l'affection, non méritées, qu'ils m'ont témoignées. Je remercie chaleureusement tous mes camarades et mes collaborateurs de travail. Sans leur zèle désintéressé, mon oeuvre n'aurait pu être réalisée. Je salue mes élèves personnels. Les heures de cours passées avec eux ont été les plus heureuses de ma vie. Que Dieu vous garde et vous protège dans les sentiers de vos vies.
IVAN IAKOVLEV, Simbirsk le 4 août 1921
Источник: Яковлев, И. Я. Чăваш халăхне панă халал / С. Малютин [ум сăмахě] ; М. Р. Федотов хатěрленě ; художникě Э. М. Юрьев. – Шупашкар, 1992. – 30 с. – Текст на чуваш., рус., англ, нем., франц. яз.